باند اکتیو چیست؟ باند پسیو چیست؟ باند پاورد چیست؟ با توجه به انواع باند موجود و راهنمایی انتخاب باند مناسب، در این مطلب به بررسی طراحی داخلی، تفاوت و نحوه عملکرد سه نوع باند اکتیو، پسیو و پاورد پرداخته شده است

باند برای عملکرد صحیح نیاز به سیگنال­های لول (Level Signals) دارد. از آنجا که بیشتر اصوات در سطح لاین لول (Line Level)  میکس، ضبط و پخش میشوند (یعنی کمتر از حد صوتی باند) پس نیاز به تقویت شدن دارند. این تقویت کننده صوتی (آمپلی فایر) میتواند در خود باند تعبیه شود یا به صورت دستگاهی مجزا استفاده شود؛ این تفاوت در نحوه استفاده از آمپلی فایر ، باند را به 3 دسته باند اکتیو (Active)، باند پسیو (Passive) و باند پاورد (Powered) تقسیم میکند.

باند اکتیو (Active Loudspeaker)

باند اکتیو چیست؟ باندی که پاور آمپلی فایر داخلی داشته باشد را باند اکتیو میگویند؛ باند اکتیو برای راه اندازی فقط به منبع برق نیاز دارد.

در کل، باند اکتیو از یک بدنه، 2 یا چند عدد درایور، یک عدد کراس آور اکتیو، و یک یا چند آمپلی فایر مجزا برای هر کدام از فرکانس های کراس آور تشکیل شده است (رجوع شود به مطلب کراس آور چیست)

به طرح زیر دقت کنید:

باند اکتیو
 

باند اکتیو، سیگنال های لاین لول خود را از یک منبع صوتی و/یا یک پری آمپلی فایر  (دستگاه پخش، میکسر صدا، رابط صوتی و غیره) دریافت میکند. سیگنال صوتی ورودی لاین لول ابتدا وارد کراس آور شده و توسط کراس آور به طیف های فرکانسی مختلفی تفکیک میشود. همانطور که در مقاله کراس آور توضیح داده شد، کراس آور سیگنال های صوتی فولرنج را به طیف های فرکانسی کوچکتر تقسیم کرده و هر فرکانس را به درایور مربوطه ارسال میکند (فرکانس بالا برای تیوتر، فرکانس پایین برای ووفر و ...)؛ البته هر طیف فرکانسی قبل از ورود به درایور ابتدا وارد آمپلی فایر شده و تقویت میشود.

از آنجا که سیگنال لاین لول کمتر از  حد سیگنال باند است، کراس آور اکتیو جهت تطبیق سیگنال بالا نیاز به سایز بزرگی ندارد و برعکس، میتوان آن را جهت بهینه سازی تفکیک فرکانسی طراحی کرد. از انجا که هر طیف خروجی از کراس آور  آمپلی فایر مخصوص خود را دارد بنابراین باند اکتیو مزیت تنظیم پذیری را دارند. برخی از باندهای اکتیو یک اکولایزر روی خود دارند.

باند اکتیو نسبت به باند پسیو سنگین تر و گرانتر است اما استفاده راحت تری دارد. علاوه بر این، آمپلی فایر داخلی و کراس آور به طور خاص برای درایورها طراحی شده اند. بنابراین هیچ نگرانی در مورد تطابق آمپلی فایر و باند وجود ندراد.

باند پسیو (Passive Loudspeaker)

باند پسیو چیست؟ باند پسیو  آمپلی فایر داخلی ندارد و برعکس باند اکتیو به چیزی بیشتر از صرفا یک منبع برق نیاز دارد. باند پسیو به پاورآمپلی فایر خارجی جهت راه اندازی وابسته است.

در کل، باند پسیو از یک بدنه، یک یا چند درایور، و یک کراس آور پسیو تشکیل شده است.

به طرح زیر از یک باند 3way دقت کنید:

باند پسیو

درایور و کراس آور باند پسیو ماهیت پسیو دارند و با قطعات الکتریکی پسیو کار میکنند. باند پسیو سیگنال لول تقویت شده و هم سطح باند را از  یک آمپلی فایر خارجی که به آن متصل میشود دریافت میکند. پاور آمپلی فایر سیگنال لاین لول را از منبع صوتی و/یا پری آمپلی فایر دریافت کرده، سپس تقویت کرده و هم سطح سیگنال باند میکند. سپس این سیگنال تقویت شده توسط کراس آور به طیف فرکانسی مختلف تقسیم شده و هر طیف وارد درایور مخصوص خود میشود.

کراس آور برای تقسیم کردن سیگنال های لول اسپیکر لازم است، یعنی کراس آور باید توانایی کنترل سیگنال های بالاتر از سیگنال لاین لول را هم داشته باشد. برای رسیدن به عملکرد بهینه، پاورآمپلی فایر و اسپیکر پسیو باید با یکدیگر تطابق داشته باشند. تطبیق باندها با آمپلی فایر به خودی خود یک هنر است.

درصورت ضعیف بودن آمپلی فایر، باند نمیتواند به حداکثر بازدهی خود برسد و قبل از اینکه باند حتی به حداکثر صدای خروجی خود نزدیک شود سیگنال دیستورت میشود. و برعکس، اگر آمپلی فایر قویتر باشد، باعث اضافه بار  کراس آور باند پسیو و درایورها شده و در نهایت منجر به اعوجاج و قطع شدن باند میشود.

بنابراین بسیار مهم است که توان خروجی آمپلی فایر با توان باند پسیو تطابق داشته باشد. همچنین، توجه به امپدانس باند و امپدانس خروجی آمپلی فایر نیز حائز اهمیت است. اگر امپدانس باند (بار الکتریکی) کمتر از امپدانس آمپلی فایر (منبع) باشد، ممکن است آمپلی فایر قدرت بیش از حدی را وارد باند کرده و در نتیجه باند دچار overload (بارگذاری بیش از حد) شده و آسیب ببیند. و در مقابل، اگر که امپدانس بان (بار الکتریکی) بیشتر از امپدانس آمپلی فایر (منبع) باشد، آمپلی فایر نمیتواند قدرت لازم را وارد باند کرده و درنتیجه به عملکرد ضعیف باند منجر میشود.

باندهای پسیو معمولا سبکتر، مقرون به صرفه تر وکوچکتر از باندهای اکتیو هستند. اما، باند پسیو نیاز به یک آمپلی فایر اختصاصی دارد که باید با باندتنظیم و منطبق گردد.

باند پاورد (Powered Loudspeakers)

باند پاورد چیست؟ معمولا در حوزه سیستم های صوتی، عبارات "اکتیو" و "پاورد" به جای یکدیگر استفاده میشوند، اما باند اکتیو و باند پاورد با یکدیگر فرق دارند.

مسیر سیگنال باند پاورد شبیه به مسیر سیگنال باند پسیو است با این تفاوت که در باند پاورد پاورآمپلی فایر درون بدنه باند تعبیه شده است؛ البته میتوانن یک پری آمپلی فایر نیز درون بدنه قرار داد.

به طرح زیر از یک باند 3way دقت کنید:

باند پاورد

در سیستم استریو، باند اصلی، که پاور آمپلی فایر را دارد، با یک کابل یه باند پسیو متصل میشود. باند پاورد کراس آور اکتیو با آمپلی فایر اختصاصی برای هر درایور ندارد؛ بلکه باند پاورد یک آمپلی فایر داخلی دارد (معمولا امپلی فایر استریو) که باعث میشود از آن به عنوان باند اصلی (باند مستر) استفاده شود و در نتیجه کراس آورهای پسیو سایر باندها را تغذیه کند. بسیاری از باندهای استریو خانگی و باندهای کامپیوتر ارزان قیمت طراحی پاورد را دارند.